پیری جمعیت و استهلاک سرمایه انسانی

لتیسیا فریرا، جامعه تحلیلی گویا
شصت سال پیش، در آمریکای لاتین میانگین امید به زندگی 55.7 سال بوده است که امروزه به 75 سال رسیده است. افزایش امید به زندگی در آمریکای لاتین، به دلیل بهبود در بهداشت عمومی، افزایش کیفیت زندگی وافزایش سطح برابری در جوامع ایجاد شده است. با این وجود، زندگی طولانی‌تر افراد ملزم بازنگری بیشتر و دقیق‌تر در برخی از نهادهای اجتماعی و اقتصادی یک کشور برای تضمین رفاه شهروندان پس از پایان زندگی کاری آنها است.
در آمریکای لاتین و منطقه ی کارائیب، کشور اروگوئه پیرترین جمعیت را دارد. اروگوئه دارای سطوح جمعیتی مشابه برخی از کشورهای اروپایی و از جمله اولین کشورهای آن منطقه است که گذار جمعیتی را آغاز کرده است. و یا به عبارت دیگر، در این کشور تعداد افراد مسن زیاد و زاد و ولد‌ها کمتر شده است.
به گفته رافائل رافمن کارشناسِ حمایت اجتماعی بانکِ جهانی، اروگوئه در حال تجربه تغییرات جمعیتیِ مشابه دیگر کشور‌ها است، با این تفاوت که این تغییر در اروگوئه کندتر است. این همان موردی است که پیری جمعیت نامیده می‌شود و به دو دلیل اتفاق می‌افتد. 1. مرگ و میر کم 2. زاد و ولد کم، که این دو ویژگی شاخص های توسعه اجتماعی یک کشور نیز هستند. رافمن همچنین نتیجه گیری می‌کند که این تغییر جمعیت چیز بسیار خوبی است.
با این وجود، اگر تغییرات جمعیتی به طور همزمان در محیطِ  اقتصادی پویا رخ ندهند، میزان نیروی کار کاهش خواهد یافت و در نتیجه ظرفیت اقتصادی برای پوشش نیازهای کسانی که قبلاً بازنشسته شده‌اند محدود می‌شود. به همین دلیل است که بانک جهانی اروگوئه را با جمعیتی حدود سه میلیون نفر مورد مطالعه ی تغییرات جمعیتی و چالش های اقتصادی جمعیت سالخورده قرار داده است.

دیدگاه کارشناسان چیست؟
بر اساس گزارشی با عنوان «تغییر جمعیتی و چالش‌های اقتصادی و اجتماعی اروگوئه در قرن بیست و یکم»، باروری چالش اصلی کشورهایی با جمعیت سالخورده است. سطوح بالاتری از باروری در طی پنجره ی جمعیتی - یا به عبارت دیگر، زمانی که تعداد افراد فعال از نظر اقتصادی بیشتر باشد - می تواند در میان مدت و بلند مدت به حفظ نرخ رشد مثبت کمک کند. بر اساس این پژوهش، تا سال 2050، 22 درصد از مردم اروگوئه بالای 65 سال سن خواهند داشت و تا سال 2100، 30 درصد از مردم این کشور در چنین شرایطی خواهند بود. در دیگر بخش های آمریکای لاتین، پیری جمعیت تا پایان قرن فعلی کندتر خواهد بود، تا زمانی که در سال 2100 در وضعیتی مشابهِ کشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) قرار گیرد.  
این مطالب به چه چیزی اشاره دارد؟ به گفته ی رافمن، در صورت عدم تغییرِ سیاست‌ها، درصد تولید ناخالص داخلیِ اختصاص یافته به خدمات اجتماعی پایه (بهداشت و آموزش) و حمایت اجتماعی از حدود 25 درصد در سال 2013 به حدود 43 درصد در سال 2100 خواهد رسید. نه تنها افراد بیشتری به خدمات مراقبت های بهداشتی نیاز خواهند داشت، بلکه هزینه های نسبیِ خدمات لازم برای جمعیت مسن‌تر نیز بالاتر خواهد بود زیرا بیماری های معمولی این افراد مستلزم درمان های پیچیده تر و پرهزینه تر است. (درمان عفونت در یک کودک یا نوجوان بسیار ساده تر از درمان بیماری های مزمن در بزرگسالان است).

پنجره جمعیتی
در تغییرات جمعیتی عموما دوره ای وجود دارد که در آن تعداد افراد جمعیتِ شاغل قبل از کاهش نهایی رو به افزایش می‌گذارد. دلیل این اتفاق این است که کاهش باروری در ابتدا منجر به کاهش سریع تعداد فرزندان می شود که نتیجه ی آن افزایش تعداد افراد مسن است. این دوره به «پنجره جمعیتی» معروف است.
در حال حاضر اروگوئه درصد بالاتری از جمعیت شاغل را دارا است که فرصت مهمی برای افزایش پس انداز و تولید منابع سرمایه گذاری ایجاد می کند. به گفته محققین این پژوهش، سرمایه گذاری در سرمایه‌های انسانی و فیزیکی باید به میزان زیادی افزایش یابد. با توجه به سرمایه انسانی، وجود یک سیستم آموزشی با کیفیت، باعث ایجاد نیروی کار بسیار ماهر و اهل رقابت بیشتری می‌شود که می توانند کالاها و خدمات بیشتری را برای کل جمعیت تولید کنند. علاوه بر این سرمایه فیزیکی، تجهیزات بیشتر و بهتر و اتخاذ فناوری‌های جدید، اروگوئه را قادر می‌سازد تا علیرغم کاهش تعداد نیروی کار، به رشد تولید خود ادامه دهد.
با جمع بندی این پژوهش، مشخص می‌شود که در پاسخ به تقاضاهای مالی و نیاز به حفظ رشد اقتصادی برای تضمین رفاه جمعیت و توسعه کشور، اروگوئه باید در چندین جبهه، البته با تاکید بر چهار مورد مشغول نبرد باشد.

این چهار مورد عبارت اند از:
1. سیستم آموزشی، که باید به تولید سرمایه انسانی مؤثرتر، بهبودِ پوشش و کیفیت نتایج کمک کند.
2. بازار کار، که باید کاهش جمعیت شاغل را با افزایش مشارکت زنان و افراد مسن در فعالیت هایی با بهره وری بالا جبران کند.
3. افزایش ظرفیت پس انداز داخلی که امکان افزایش سرمایه گذاری و انباشت سرمایه مولد را فراهم می کند.
4. بهبود بهره وری اقتصادی از طریق حمایت مداوم از نوآوری و سازگاری با تغییرات تکنولوژیکی.

ترجمه از محسن آقابابایی دستجردی، جامعه تحلیلی گویا
منبع: بانک جهانی
کد مطلب : 312
http://ecovatan.ir/vdcjf8etzuqev.sfu.html
نام شما
آدرس ايميل شما