تغییرات اقلیم ممکن است به ریسک های فیزیکی و انتقالی منجر شود که می تواند بر ایمنی و سلامت موسسات بانکی تاثیر بگذارد و پیامدهای گسترده تری بر ثبات مالی سیستم بانکی دارد.

تغییرات اقلیم ممکن است به ریسک های فیزیکی و انتقالی منجر شود که می تواند بر ایمنی و سلامت موسسات بانکی تاثیر بگذارد و پیامدهای گسترده تری بر ثبات مالی سیستم بانکی دارد. برای مواجه شدن با ریسک های مالی مربوط به اقلیم در بخش بانکی، کمیته نظارت بانکی بازل کارگروهی عالی رتبه برای ریسک های مالی مربوط به اقلیم در سال 2020 تاسیس کرد تا به رسالت کمیته برای تقویت مقررات، نظارت و عملکرد بانک ها در سراسر جهان با هدف افزایش ثبات مالی کمک کند.
کمیته از طریق انتشار اصولی برای مدیریت موثر و نظارت بر ریسک های مالی مربوط به اقلیم، به دنبال ترویج رویکردی مبتنی بر اصول است تا مدیریت ریسک و شیوه های نظارتی مرتبط با ریسک های مالی مربوط با اقلیم را بهبود دهد. این سند شامل 18 اصل سطح بالا است. اصول 1 تا 12 رهنمودی درباره مدیریت موثر ریسک های مالی مربوط به اقلیم برای بانک ها فراهم می کند، درحالی که اصول 13 تا 18 رهنمودی برای ناظران احتیاطی ارائه می کند. این اصول به دنبال دستیابی به توازن در بهبود دادن شیوه های مرتبط با مدیریت ریسک های مالی مربوط به اقلیم و فراهم کردن مبنای قیاسی مشترک برای بانک ها و ناظران فعال به لحاظ بین المللی است.

راهبری شرکتی
اصل 1: بانک ها باید فرآیندی سالم، برای درک و ارزیابی آثار بالقوه محرک های ریسک مربوط به اقلیم بر کسب وکار و محیط فعالیت خود طراحی و اجراکنند. بانک ها باید ریسک های مالی بااهمیت مربوط به اقلیم را که ممکن است در افق های زمانی مختلف رخ دهند مورد توجه قرار دهند و این ریسک ها را در راهبردهای کسب وکار کلی و چارچوب های مدیریت ریسک خود لحاظ کنند.
اصل 2: هیات مدیره و مدیریت ارشد باید به طور شفاف مسوولیت های مربوط به اقلیم را به اعضا یا کمیته ها اختصاص دهند و نظارت موثری بر ریسک های مالی مربوط به اقلیم اعمال کنند تا اطمینان حاصل شود که این ریسک ها به طور مناسب به عنوان بخشی از راهبرد کسب وکار و چارچوب مدیریت ریسک بانک در نظر گرفته می شوند. علاوه براین، هیات مدیره و مدیریت ارشد باید مسوولیت های مربوط به مدیریت ریسک مربوط به اقلیم را در سراسر ساختار سازمانی تعیین کنند.
اصل 3: بانک ها باید سیاست ها، رویه ها و کنترل های مناسبی را اتخاذ کنند که در کل سازمان اجرا شود تا از مدیریت موثر ریسک های مالی مربوط به اقلیم اطمینان حاصل شود.

چارچوب کنترل های داخلی
اصل 4: بانک ها باید ریسک های مالی مربوط به اقلیم را در چارچوب های کنترل داخلی خود در سه خط دفاعی لحاظ کنند تا از شناسایی، اندازه گیری و کاهش ریسک های مالی با اهمیت مربوط به اقلیم، به نحوی موثر، جامع و سلامت اطمینان حاصل کنند. کارکنان در نخستین خط دفاعی، باید آگاهی و درک کافی برای شناسایی ریسک های مالی بالقوه مربوط به اقلیم را هنگام پذیرش مشتری جدید، درخواست اعتبار و فرآیندهای بررسی اعتبار، نظارت مستمر و تعامل با مشتریان دارا باشند. دومین خط دفاعی، وظیفه ریسک، باید مسوولیت ارزیابی و نظارت بر ریسک مربوط به اقلیم را به طور مستقل از خط اول دفاعی بر عهده بگیرد. از جمله به چالش کشیدن ارزیابی اولیه انجام شده توسط خط اول دفاعی، در حالی که وظیفه تطبیق باید از پایبندی به قوانین و مقررات قابل اجرا اطمینان حاصل کند. سومین خط دفاعی، وظیفه حسابرسی داخلی، باید یک بررسی مستقل و اطمینان عینی از کیفیت و اثربخشی سیستم ها و کلیت چارچوب کنترل داخلی، خطوط اول و دوم دفاعی و چارچوب راهبری ریسک در پرتو تغییرات در روش شناسی، کسب وکار و نمایه ریسک و همچنین در کیفیت داده های اساسی فراهم کند.

کفایت سرمایه و نقدینگی
اصل 5: بانک ها باید ریسک های مالی مربوط به اقلیم را شناسایی و کمیت آن را اندازه گیری کنند و مواردی را که در افق های زمانی مربوط به عنوان بااهمیت ارزیابی شده، در فرآیندهای ارزیابی کفایت سرمایه و نقدینگی داخلی از جمله برنامه های آزمون بحران خود در صورت لزوم، مورد توجه قرار دهند. بانک ها باید ارزیابی کنند که آیا ریسک های مالی مربوط به اقلیم می توانند منجر به خالص جریان های نقدی خروجی یا کاهش سپر نقدینگی آنها، در شرایط معمول و سناریوهای بحرانی شوند. همچنین بانک ها باید فرآیندهایی را طراحی کنند تا آثار منفی این ریسک ها بر قدرت بازپرداخت بدهی ها و وضعیت سرمایه را در فرآیند ارزیابی داخلی کفایت سرمایه خود لحاظ کنند.

فرآیند مدیریت ریسک
اصل 6: بانک ها باید همه ریسک های مالی مربوط به اقلیم که می توانند به میزان بااهمیتی شرایط مالی شامل منابع سرمایه و وضعیت نقدینگی آنها را ضعیف کنند، شناسایی، نظارت و مدیریت کنند. بانک ها باید اطمینان یابند که اشتهای ریسک و چارچوب های مدیریت ریسک آنها همه ریسک های مالی بااهمیت مربوط به اقلیم که در معرض آن هستند از جمله ریسک های صنعت، بخش های اقتصادی و مناطق جغرافیایی را در نظر می گیرند و رویکردی قابل اتکا برای شناسایی، اندازه گیری، نظارت و مدیریت آن ریسک ها تعیین می کنند.

نظارت و گزارشگری مدیریت
اصل 7: بانک ها باید اطمینان یابند که سیستم های گزارشگری داخلی آنها برای نظارت بر ریسک های مالی مربوط به اقلیم توانمند هستند و اطلاعات به موقع تولید می کنند تا از تصمیم گیری موثر هیات مدیره و مدیریت ارشد اطمینان یابند. همچنین باید فرآیندهایی را طراحی کنند تا از صحت و قابلیت اتکای داده های تجمیع شده اطمینان یابند. بانک ها ممکن است سرمایه گذاری در زیرساخت داده و در صورت لزوم تقویت سیستم های موجود برای امکان پذیر ساختن شناسایی، گردآوری، پاکسازی و متمرکزکردن داده های موردنیاز برای ارزیابی ریسک های مالی بااهمیت مربوط به اقلیم را مورد توجه قرار دهند.

مدیریت جامع ریسک اعتباری
اصل 8: بانک ها باید اثر محرک های ریسک مربوط به اقلیم بر نمایه های ریسک اعتباری خود را درک کنند و اطمینان یابند سیستم ها و فرآیندهای مدیریت ریسک اعتباری، ریسک های مالی بااهمیت مربوط به اقلیم را در نظر می گیرند. برای نمونه بانک ها می توانند از نقشه های حرارتی به منظور ارزیابی و نظارت بر تمرکز آسیب پذیری در جغرافیاها و بخش های با ریسک مربوط به اقلیم بالاتر استفاده کنند.

مدیریت جامع ریسک های بازار، نقدینگی، عملیاتی و سایر
اصل 9: بانک ها باید اثر محرک های ریسک مربوط به اقلیم بر موقعیت های ریسک بازار از جمله ارزش ابزارهای مالی موجود در پرتفوی خود را درک کنند و اطمینان یابند که سیستم ها و فرآیندهای مدیریت ریسک بازار، ریسک های مالی بااهمیت مربوط به اقلیم را مورد توجه قرار می دهند.
اصل 10: بانک ها باید تاثیر محرک های ریسک مربوط به اقلیم را بر نمایه ریسک نقدینگی خود از جمله خالص جریان های نقدی خروجی یا ارزش دارایی هایی که سپر نقدینگی آنها را شامل می شود، ارزیابی کنند و اطمینان یابند که سیستم ها و فرآیندهای مدیریت ریسک نقدینگی، ریسک های مالی بااهمیت مربوط به اقلیم را مورد توجه قرار می دهند.
اصل 11: بانک ها باید آثار محرک های ریسک مربوط به اقلیم را بر ریسک عملیاتی خود درک کنند و اطمینان یابند که سیستم ها و فرآیندهای مدیریت ریسک، ریسک های بااهمیت مربوط به اقلیم را مورد توجه قرار می دهند. بانک ها باید آثار محرک های ریسک مربوط به اقلیم بر عملیات خود و توانایی تداوم انجام عملیات حیاتی خود را ارزیابی کنند. از بانک ها انتظار می رود که چگونگی تاثیر محرک های ریسک فیزیکی بر تداوم کسب وکارشان را تحلیل کنند و هنگام توسعه برنامه های تداوم کسب وکار، ریسک های بااهمیت مربوط به اقلیم را در نظر بگیرند. بانک ها باید آثار محرک های ریسک مربوط به اقلیم بر سایر ریسک ها، مانند ریسک راهبردی، شهرت، تطبیق با مقررات و ریسک بدهی را ارزیابی کنند و در موارد با اهمیت این ریسک ها را، به عنوان بخشی از فرآیندهای مدیریت ریسک و تدوین راهبرد خود در نظر بگیرند.

تحلیل سناریو
اصل 12: در صورت لزوم، بانک ها باید از تحلیل سناریو استفاده کنند تا تاب آوری مدل ها و راهبردهای کسب وکار خود را در طیفی از گذرگاه های مربوط به اقلیم محتمل ارزیابی کنند و آثار محرک های ریسک مربوط به اقلیم، بر نمایه ریسک کلی خود را تعیین کنند. این تحلیل ها باید ریسک های فیزیکی و انتقالی را به عنوان محرک ریسک اعتباری، بازار، عملیاتی و نقدینگی در طیفی از افق های زمانی مرتبط در نظر بگیرند. اهداف تجزیه و تحلیل سناریوی اقلیم، باید اهداف کلی مدیریت ریسک اقلیم بانک را منعکس کند که ازسوی هیات مدیره و مدیریت ارشد تعیین شده است که می تواند برای نمونه شامل بررسی آثار تغییر اقلیم و گذار به اقتصاد سبز بر راهبرد بانک و تاب آوری مدل کسب وکار آن، شناسایی عوامل ریسک مرتبط با اقلیم مربوط، اندازه گیری آسیب پذیری از ریسک های مربوط به اقلیم و برآورد آسیب پذیری و زیان های بالقوه، تشخیص داده ها و محدودیت های روش شناختی در مدیریت ریسک اقلیم، اطلاع رسانی کفایت چارچوب مدیریت ریسک بانک، از جمله گزینه های کاهش ریسک، باشد.

الزامات نظارتی و مقرراتی احتیاطی برای بانک ها
اصل 13: ناظران باید تعیین کنند که گنجاندن ریسک های مالی مهم مربوط به اقلیم بانک ها در راهبردهای کسب وکار، راهبری شرکتی و چارچوب های کنترل داخلی، صحیح و جامع است. ناظران باید اثربخشی نظارت هیات مدیره و مدیریت ارشد بر ریسک های مالی مربوط به اقلیم را ارزیابی کنند.
اصل 14: ناظران باید تعیین کنند که آیا بانک ها می توانند همه ریسک های مالی بااهمیت مربوط به اقلیم را به عنوان بخشی از ارزیابی خود از چارچوب های اشتهای ریسک و مدیریت ریسک، به میزان کافی شناسایی، نظارت و مدیریت کنند.
اصل 15: ناظران باید تعیین کنند که بانک ها تا چه میزان اثر محرک های ریسک مربوط به اقلیم را روی نمایه ریسک خود به طور منظم شناسایی و ارزیابی می کنند و اطمینان یابند که ریسک های مالی بااهمیت مربوط به اقلیم به اندازه کافی در مدیریت ریسک اعتباری، بازار، نقدینگی، عملیاتی و انواع دیگر ریسک ها در نظر گرفته می شود.
ناظران باید تعیین کنند که در صورت لزوم، بانک ها تحلیل سناریوی اقلیم را اعمال می کنند.

مسوولیت ها، قدرت و وظایف ناظران
اصل 16: در انجام ارزیابی های نظارتی بر مدیریت ریسک های مالی مربوط به اقلیم بانک ها، ناظران باید طیفی از تکنیک ها و ابزارهای مناسب را استفاده کنند و اقدامات پیگیرانه کافی را در صورت همسو نبودن بااهمیت با انتظارات نظارتی اتخاذ کنند.
اصل 17: ناظران باید اطمینان یابند که ظرفیت و منابع کافی برای ارزیابی مدیریت ریسک های مالی مربوط به اقلیم بانک ها به طور موثر را دارند.
اصل 18: ناظران باید استفاده از تحلیل سناریوی ریسک مربوط به اقلیم را برای شناسایی عوامل ریسک مرتبط، اندازه آسیب پذیری پرتفوی، شناسایی شکاف های داده ها و اطلاع از کفایت رویکردهای مدیریت ریسک مورد توجه قرار دهند. همچنین ناظران ممکن است استفاده از آزمون بحران مربوط به اقلیم را برای ارزیابی وضعیت مالی یک موسسه تحت سناریوهای شدید اما محتمل مورد توجه قرار دهند. در صورت لزوم، ناظران باید افشای یافته های این استفاده ها را مورد توجه قرار دهند.

تغییرات اقلیمی واقعیتی است اجتناب ناپذیر که از یک طرف با توجه به تغییرات تدریجی آب وهوا، گرم شدن کره زمین، گسترش خشکسالی، سیل و آتش سوزی می تواند منجر به ریسک های فیزیکی برای بانک ها شود. از طرف دیگر گذار به اقتصاد سبز با تغییر فناوری، اولویت های مشتریان،  مخارج سرمایه ای در زیرساخت ها می تواند بانک ها را با ریسک انتقال (دوره گذار) مواجه کند که به دلیل آثار بالقوه آن بر اقتصاد و شرایط مالی بانک ها نیازمند توجه جدی سیاستگذاران و ناظران بازار پول و سرمایه است.