هم گرایی میان ملت ها و دولت های اسلامی در حوزه های مختلف، نه تنها زمینه را برای تشکیل همبستگی هویتی فراهم خواهد کرد بلکه به تقابل در برابر دشمنان جهان اسلام منجر می گردد و منابع کشورهای اسلامی هزینه رشد و پیشرفت ملت ها شده و مانع از تضعیف هر چه بیشتر آنها در سطح ملی و فراملی خواهد شد. اتحاد و انسجام امت اسلامی در کنار سازماندهی و ساماندهی مادی و معنوی مسلمانان و تلاش جهت اتحاد کشورهای اسلامی و تشکیل قطب بزرگ اسلامی، زمینه را برای شکل گیری تمدن نوین اسلامی در بلند مدت فراهم خواهد ساخت.
15 مهرماه 1402 (7 اکتبر 2023) عملیات طوفان الاقصی در تاریخ به ثبت رسید و ماندگار خواهد شد؛ رخدادی که می تواند منشا تحولات تمدنی باشد. این عملیات در یک جغرافیای کوچک اما با آثاری به بلندای تاریخ بشری، یقینا نقطه عطفی در منازعه خیر و شر و گفتمان اسلام ناب با شیطان بزرگ و نظام استکبار خواهد بود. بدون شک تاریخ بشری از 15 مهرماه 1402 دنیای متفاوتی را تجربه می کند. طی روزهای گذشته برنامه ها، گفت و گوها، گزارش ها و اخبار تهیه شده عمدتا حول محور شکست اطلاعاتی و نظامی رژیم صهیونیستی بوده و هر کس از منظر خود و به میزان تسلط و توانمندی به امور اطلاعاتی و نظامی در این خصوص اظهار نظر کرده است. طوفان الاقصی این ظرفیت را دارد که ساعت ها در مورد ابعاد پیدا و پنهان آن حرف زد و درس ها و آموزه های عملیات مذکور در دانشگاه های جنگ خصوصا محور مقاومت، بررسی، تحلیل و بنا بر ضرورت و متناسب با نیاز میدان، پیاده سازی شود.اما این عملیات ظرفیت ها و بسترهای بی نظیر دیگری خصوصا در حوزه نرم فراهم کرده است که سعی خواهد شد در حد توان و وسع به یکی از ویژگی های مهم آن پرداخته شود.
الف) بیان مساله:
یکپارچگی و اتحاد صفوف مردم منطقه و جهان در برابر متجاوزان به حقوق انسانی یکی از آرمان های متعالی انقلاب و جمهوری اسلامی ایران بوده است. این هدف، متکی بر ریشه های استوار در کتاب های آسمانی، عقل، هوشمندی، اقتضائات بین المللی، تامین منافع و امنیت مشترک و خرد جمعی است که به موجب آن می توان به اهداف حیاتی «دولت - ملت ها» نائل گشت و مانع از تسلط همه جانبه سخت، نرم و ترکیبی قدرت های مادی دنیا بر کشورهای اسلامی و جامعه انسانی شد. در مبانی اسلامی، توحید و پرهیز از تفرقه به عنوان مهم ترین دستور حضرت حق تعالی برای رسیدن به اتحاد و همگرایی بین ملت ها در برابر ظالمان و مستکبران مورد تاکید قرار گرفته است.همگرایی و انسجام امت اسلامی در پرتو وجود گفتمان های مشترک و وحدت آفرین و شکل گیری یک جبهه متحد عینیت خواهد یافت به گونه ای که دیگر واحدهای سیاسی یا ملت های مسلمان در ذیل آن قرار گیرند و همین مساله ضرورت تبیین و روایتگری مناسب از یک گفتمان جذاب، فراگیر و وحدت آفرین را ایجاب می کند؛ گفتمانی که مفاهیم اساسی آن برخاسته از مبانی اسلامی- انسانی و اصولی انقلاب اسلامی متناسب با فرهنگ و هویت جوامع بشری در منطقه و جهان باشد. در دنیای امروز دو گفتمان غالب وجود دارد: 1- گفتمان نظام سلطه به رهبری امریکا که از نظریه و سازکار درونی برخوردار بوده و مبتنی بر آنارشیسم و هرج و مرج در جهان با هدف تثبیت هژمونی جهانی ایالات متحده و صهیونیسم طراحی شده است. 2- گفتمان و الگوی مقاومت به رهبری جمهوری اسلامی ایران که بر پایه همگرایی، اتحاد و انسجام ملت ها شکل یافته و منطق آن، مقاومت در برابر نظام سلطه و دفاع از مظلومین در جهان بوده است.جمهوری اسلامی ایران به رغم آنکه برابر مسئولیت اسلامی- انسانی در مواقع و شرایط حساس، سرنوشت ساز و تهدیدآفرین برای جوامع و ملت های منطقه و جهان به خصوص در پرونده فلسطین و مبارزه با تروریسم و تکفیر از هیچ کوششی فروگذار نکرده است؛ اما به علت فقدان روایتگری مناسب در این عرصه و ضعف رسانه ای از یک سو و حجم گسترده عملیات روانی دشمن علیه جمهوری اسلامی با اتکا بر گفتمان ایران هراسی از سوی دیگر، مانع تحقق فهم مشترک از تهدیدات بشری و هدف بزرگ وحدت میان مسلمانان و آزادیخواهان شده است.
ب) اهمیت و ضرورت موضوع:
ضرورت های حکمرانی جهانی ایجاب می کند که میزان ریسک پذیری کشورهای مسلمان و مستقل به میزان قابل توجهی افزایش یابد. تحقق این امر نیازمند شکل خاصی از سازمان و ساختار قدرت در محیط پیرامونی و صحنه بین الملل خواهد بود؛ روندی که بتواند زمینه های لازم برای کنترل محیط پیرامونی را بر اساس سازکارهای دینی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی فراهم سازد.
کشورهایی که از انگیزه و قابلیت لازم برای اثرگذاری در محیط پیرامونی برخوردارند، باید زمینه نقش یابی موثرتری در محیط (ژئوپلیتیک - جغرافیا) را فراهم آورند. دستیابی به این هدف نیازمند شکل خاصی از «سرمایه اجتماعی» است که از طریق تعاملات ائتلاف ساز در تصمیم سازی و تصمیم گیری «دولت - ملت ها» (ساخت سیاسی) محقق می شود. امروزه چنین فرایندی به عنوان واقعیت اجتناب ناپذیر حکمرانی جهانی به حساب می آید. در نظام بین الملل که تقسیم بندی های قدرت ها در چهارچوب خواست و تحمیل نظام سلطه به سرکردگی امریکا صورت می گرفت از تک قطبی در آستانه دنیای چندقطبی قرار گرفته است و یک یا چند قطب قدرت در هر بخشی از جهان، بر پایه نظریه های فکری یا منافع جمعی، نماینده تعدادی از واحدهای سیاسی محسوب می شوند؛ اما متاسفانه تنها کشورهای اسلامی هستند که هنوز نتوانسته اند حول محور یکی از قطب ها یا اصول مشترک، اتفاق نظر داشته باشند تا از منافع مسلمانان دفاع کنند و سازمان ها و اتحادهای موجود هم به دلایلی که بیان آن از حوصله نوشتار خارج است به مجموعه هایی کم اثر تبدیل شده و از طرفی مراجع سنتی جهان اسلام هم به حاشیه رانده شده اند. حال با توجه به رویکرد کلی دولت سیزدهم و اولویت قرار دادن گسترش روابط و تعاملات با کشورهای همسایه و اسلامی و همچنین تحولات این روزهای منطقه و فلسطین، فرصت بی نظیری برای تحقق هدف بلند شکل گیری اتحاد میان توده ها با محوریت ایران و مقاومت و توانمند شدن روز به روز این جبهه، فراهم شده است.
در این رابطه مجموعه محورهای ذیل به عنوان محتوای گفتمان همگرایی، اتحاد و انسجام منطقه ای تبیین و ارائه می شود.
رژیم صهیونیستی بقای خود را در وجود اختلاف و واگرایی و عدم اتحاد و انسجام میان ملت ها و دولت های اسلامی و ایجاد هرج و مرج در فضای پیرامونی با اتکا بر نزاع های طایفه ای، قومی، مذهبی، نیابتی و تروریسم می داند و کشورهای اسلامی با غفلت از طرح های صهیونیست ها، سعی در عادی سازی رابطه با آن و فراموش سازی مساله فلسطین دارند.
مدیریت بی ثباتی در سطوح مختلف نظامی - امنیتی، اقتصادی و اجتماعی یکی از راهبردهای اصلی امریکا و رژیم صهیونیستی در قبال دولت هایی است که رویکرد ضد سیستمی (ضد سلطه و صهیونیسم) دارند.
نظریه «خاورمیانه جدید» برنارد لوئیس از مشهورترین نظریه پردازان یهودی که در دهه هشتاد میلادی مطرح و بعدها از سوی کاندولیزا رایس ارائه شد، بر تجزیه کشورهای پیرامونی رژیم صهیونیستی و ایجاد هرج و مرج (گسترش جنگ طایفه ای مدل جنگ مذهبی قرن شانزدهم میلادی) در محیط اطراف آن و از بین بردن وحدت امت اسلامی با هدف تثبیت هژمونی جهانی امریکا و تامین امنیت رژیم صهیونیستی و توسعه طلبی های آن تاکید دارد.[1]
بحران سوریه و عراق و ظهور پدیده شوم و خطرناک تکفیر، بخشی از توطئه های غرب و پروژه امریکا برای تولد خاورمیانه جدید بود که با وجود حمایت های فراوان واشنگتن و اقمار آن از تروریسم، اجرای این سناریو با محوریت جمهوری اسلامی و مجاهدت ها و جانفشانی های گروه های مقاومت ناکام ماند.
جامعه اسلامی و جهانی مدیون نقش و کنش جمهوری اسلامی در مهار پدیده فرامرزی و فرامنطقه ای تروریسم و جانفشانی گروه های مقاومت و سردار مقاومت شهید حاج قاسم سلیمانی است.
جمهوری اسلامی هزینه های هنگفتی را بابت خنثی سازی توطئه های نظام سلطه و دکترین خاورمیانه جدید که عامل اصلی جنگ های نیابتی با صدور تروریسم، تخریب و طرح تجزیه کشورها در منطقه غرب آسیا بود، پرداخت کرده است و در شرایط کنونی با تروریسم اقتصادی و جنگ ترکیبی دست و پنجه نرم می کند.
از ابتدای شکل گیری انقلاب اسلامی، ایران به رغم آنکه خود قربانی تروریسم بوده است، به تنهایی پرچمداری مبارزه با این پدیده شوم را بر دوش کشیده و ضمن پرداخت هزینه های مادی و معنوی فراوان به دنبال ایجاد آرامش و ثبات در منطقه بوده و کماکان در این زمینه تلاش می کند، لکن با جنگ روانی دشمن، مظلومانه متهم به حمایت از تروریسم می شود.
راهبرد ضدیت با نظام سلطه را باید انعکاس ارزش استقلال و مقاومت در عملکرد و رفتار نظام اسلامی و سیاست خارجی ایران دانست. یعنی از آنجایی که انقلاب اسلامی، اتخاذ موضع مستقل و ایستادگی در برابر ظلم و ستم ابرقدرت های جهانی را به مثابه یک ارزش تلقی می کند، بالطبع جمهوری اسلامی ایران مسیر حرکت خود را در محیط منطقه ای و بین المللی بر همین اساس ترسیم کرده است که ما حصل آن خنثی سازی طرح خاورمیانه بزرگ، حفظ تمامیت ارضی کشورهای منطقه و ممانعت از تغییر ژئوپلیتیک و مرزهای دولت ها در منطقه بوده است؛ واقعیتی که هیچ گاه دقیق و صحیح تبیین و روایتگری نشد و امروز در ادبیات سیاسی رایج و مفهوم سازی از سوی دشمنان به عنوان نفوذ منطقه ای به معنای دخالت در امور داخلی کشورها، بیان می شود. به تعبیری ساده تر جمهوری اسلامی و مقاومت باوجود آنکه با جانفشانی و هزینه کرد مادی و معنوی در سایه تحریم و محاصره و فشارهای اقتصادی، از فروپاشی و تجزیه کشورهای اسلامی ممانعت به عمل آوردند و طرح های تجزیه طلبانه منطقه ای را خنثی نمودند اما ناجوانمردانه از ناحیه کشورهای استکباری و عمال آنها، آماج حملات و متهم به دخالت در امور داخلی سایر کشورها می شوند. یکی از پیامدهای نرم جریان تروریسم و تکفیر در جامعه اسلامی، ارائه تصویری خشن از اسلام و تلاش برای اسلام گریزی در میان جوانان و نسل آینده، بی اعتمادی به رهبران دینی و افزایش نقش و جایگاه چهره های سکولار و دستگاه های اطلاعاتی غربی در مدیریت جوامع اسلامی بود که می بایست ضمن برنامه ریزی و گسترش روابط میان رهبران دینی، به ترویج مبانی و اصول اسلام اصیل و مقابله با افکار انحرافی به منظور افزایش میل و گرایش حداکثری به اسلام و اعتقادات دینی، مبادرت ورزید. منابع مولد قدرت نرم منطقه ای جمهوری اسلامی ایران در سه سطح فرهنگ، ارزش ها و سیاست خارجی بر پایه آموزه های اسلام لایه بندی می شود و رفتارها و کنش های غیرمنفعت محورانه ایران در ارتباط با کشورهای همپیمان منجر به ارتقای وجهه و در نتیجه افزایش قدرت نرم آن در جوامع مخاطب گردیده است.
قدرت نرم جمهوری اسلامی در منطقه، از یک ماهیت گفتمانی برخوردار بوده و با سلطه طلبی غربی متفاوت است و دارای سه وجه مکمل می باشد. وجه نخست، فرهنگ دینی با تاکید بر وحدت شیعه و سنی و پرهیز از طایفه گرایی است که میان ایران و مردم منطقه، نوعی همبستگی را به وجود می آورد. وجه دوم، فرهنگ سیاسی و الگوی مردم سالاری دینی است که به عنوان الگویی بومی، در مقابل الگوی لیبرال-دموکراسی غربی، مطرح شده است. وجه سوم، استکبارستیزی جمهوری اسلامی ایران در کنار به رسمیت نشناختن رژیم صهیونیستی است؛ گفتمانی که بیشترین طرفدار را در میان توده های محروم منطقه غرب آسیا دارد.
با انجام عملیات طوفان الاقصی و دستاوردهای بی سابقه آن و جنایت های بی شرمانه صهیونیست ها علیه مردم غزه خصوصا زنان و کودکان بی دفاع که وجدان جهانیان را جریحه دار کرده است و احتمال شکست توطئه طرح موسوم به ابراهیم و عادی سازی روابط رژیم اشغالگر قدس و کشورهای اسلامی، فرصت مغتنمی برای شکل گیری اتحاد و حرکت به سمت انسجام اسلامی و بستر لازم به منظور تشکیل محور مقاومت اقتصادی فراهم می شود. طرح چنین ایده ای از سوی جمهوری اسلامی و برداشتن گام های عملی در این رابطه، می تواند به پیوند و درهم تنیدگی اقتصادی میان کشورهای اسلامی و منطقه و همچنین تشکیل قطب بزرگ اقتصادی منجر گردد؛ دستاورد حداقلی این راهبرد شکست سلاح تحریم غرب علیه ایران و همپیمانان مقاومت و گسترش مناسبات اقتصادی منطقه ای است.کشورهای اسلامی می بایست روی اصول و ارزش ها، حقوق و منافع مردم خود و حقوق ملت ها و امنیت منطقه ایستادگی کرده و همبستگی خود را حفظ کنند. وحدت، برادری و همدلی بین مسلمانان یکی از ارزش های بسیار مهم کشورهای اسلامی منطقه و از منابع اقتدار این کشورهاست.
هم گرایی میان ملت ها و دولت های اسلامی در حوزه های مختلف، نه تنها زمینه را برای تشکیل همبستگی هویتی فراهم خواهد کرد بلکه به تقابل در برابر دشمنان جهان اسلام منجر می گردد و منابع کشورهای اسلامی هزینه رشد و پیشرفت ملت ها شده و مانع از تضعیف هر چه بیشتر آنها در سطح ملی و فراملی خواهد شد. اتحاد و انسجام امت اسلامی در کنار سازماندهی و ساماندهی مادی و معنوی مسلمانان و تلاش جهت اتحاد کشورهای اسلامی و تشکیل قطب بزرگ اسلامی، زمینه را برای شکل گیری تمدن نوین اسلامی در بلند مدت فراهم خواهد ساخت.
سخن پایانی:
پیروزی مقاومت در مقابل جریان خطرناک و شوم تروریسم و تکفیر، شکست های پی درپی رژیم اشغالگر قدس از گروه های مقاومت در جنگ های 33 روزه، 22 روزه، 51 روزه و...، همچنین عملیات سیف القدس و امروز عملیات بزرگ و بی نظیر طوفان الاقصی افسانه شکست ناپذیری صهیونیست ها را از بین برده و هیمنه ارتش و دستگاه های جاسوسی این رژیم که از ارکان اصلی بقای آن می باشد را در هم شکسته و طرح های امریکایی را یکی پس از دیگری ناکام گذاشته است. مقاومت امروز، محبوب ملت های اسلامی و نسخه شفابخش دردها و آلام مردم منطقه و ایستادگی و مقابله با ظلم و ظالمان محسوب می شود. عملیات طوفان الاقصی عمق و دامنه نفوذ مقاومت و حامیان آن را بین ملت های اسلامی، بعضی از دول اسلامی، آزادی خواهان و افکار عمومی جهان و دشمنان به خوبی نشان داد و در دل و جان مسلمانان جای گرفت و اعتماد به نفس جوانان را بشدت بالا برد. این موضوع رسالت جمهوری اسلامی را دو چندان می نماید. لذا برنامه ریزی و اقدام عاجل برابر محورهای ذیل می بایست در دستور کار قرار گیرد. جمهوری اسلامی باید با همکاری کشورهای اسلامی، مجامع بین المللی و بسیج تمامی ظرفیت های جهان اسلام، نسبت به توقف جنایت های رژیم صهیونیستی اقدام نموده و کمک های انساندوستانه را روانه غزه کنند. با اطلاع رسانی هدفمند و مستمر و توجیه افکار عمومی در داخل، کشورهای اسلامی و افکار عمومی دنیا و همچنین تلاش های سیاسی، از اجرایی شدن طرح های امریکایی- صهیونیستی برای چند تکه نمودن نوار غزه و کوچاندن مردم مظلوم و در عین حال قهرمان آن جلوگیری کرده و توطئه های آنها را عقیم گذارند و ضرورت وحدت و انسجام کشورهای اسلامی در مقابل دشمنان را خواستار شوند. در این رابطه دبیرخانه شورای عالی، وزارت خارجه، وزارت ارشاد از بعد مطبوعات داخلی و رایزن های فرهنگی، مسئولیت مستقیم دارند.
دستگاه دیپلماسی وظایف سنگینی از جمله موارد زیر را بر عهده دارد:
1. در قضیه فلسطین و تحولات آن چهارچوب دقیقی برای نمایندگی های جمهوری اسلامی تعیین کرده و هر کدام از سفرای ایران، سفیران و راویان مظلومیت ملت فلسطین و جنایت های رژیم صهیونیستی با همدستی امریکا و بعضی از کشورهای اروپایی باشند و از سویی روی لزوم اتحاد و همبستگی کشورهای اسلامی تاکید ورزند.
2. ستاد وزارت خارجه همانگونه که تا به امروز عمل کرده و در جای خود قابل تقدیر است، تلاش خود را برای رایزنی با کشورهای اسلامی و سایر کشورها، مجامع بین المللی و حقوق بشری، مضاعف کند.
3. وزارت خارجه علاوه بر گسترش فعالیت های دیپلماتیک و سیاسی، ضمن بازنگری در ساختار خود روی دیپلماسی عمومی سرمایه گذاری کرده و صدای مظلومیت ملت مسلمان غزه و فلسطین را به گوش افکار عمومی دنیا برساند.
4. دفتر مطالعات وزارت خارجه خوراک لازم از نظر محتوایی را برای وزیر محترم امور خارجه، سفرا و نمایندگی ها و... تهیه کند.
5. وزارت خارجه در مجامع، جلسات و ارتباطات خود با سران و مسئولین کشورهای اسلامی روی وحدت و انسجام اسلامی تاکید ورزیده و گفتمان سازی نمایند.
مجلس شورای اسلامی از تمامی ظرفیت های خود از جمله بین المجالس اسلامی در جهت اهداف پیش گفته استفاده کرده و برنامه ریزی و اقدام نماید.
حوزه های علمیه و در راس آن حوزه علمیه قم برای برقراری و ارتباط مستمر با حوزه های علمیه خارج از ایران، علمای جهان اسلام و بزرگان سایر ادیان چه در قضیه فلسطین و یا موضوعات و اولویت های دیگر، برنامه ریزی و اقدام کند.
جامعه بزرگ نخبگی، روسای دانشگاه ها و تشکل ها و جریان های دانشگاهی و دانشجویی در این زمینه فعال شده و نسبت به انتقال پیام به همنوعان و همتایان در کشورهای اسلامی و غیراسلامی برنامه ریزی و اقدام کنند. نهادها و دستگاه های حاکمیتی، دیپلماسی امنیتی را فعال کرده و از این ظرفیت اثر گذار برای پیاده سازی اهداف به نحو احسن استفاده کنند. سایر ظرفیت ها از جمله مجمع تقریب مذاهب، رایزن های فرهنگی، چهره ها و جریان های فرهنگی و رسانه ای و... جهادگونه در این زمینه اقدام کرده و علاوه بر تولیدات داخلی و اطلاع رسانی دقیق و پاسخ به شبهات و خنثی کردن شبه پراکنی ها، با ظرفیت های موجود در جهان اسلام ارتباط برقرار کرده و در جهت ایجاد یک گفتمان برای محکومیت جنایات صهیونیست ها و اتحاد و انسجام اسلامی عمل کنند.
پی نوشت:
[1]. به اعتقاد وی، با تجزیه کشورهای ایران، عراق، سوریه، ترکیه و عربستان سعودی، خاورمیانه جدید متشکل از کشورهایی خواهد بود که دیگر توان تبدیل شدن به تهدید برای امنیت ملی و منافع منطقه ای امریکا و رژیم صهیونیستی را نخواهند داشت و به موازنه یکدیگر مشغول خواهند بود. وی با دو راهکار غربی سازی و تجزیه خاورمیانه بر اساس شاخص های مورد قبول غربی ها از جمله میهن پرستی و دموکراسی و نیز فراهم کردن شرایط استقرار و قدرت گیری رژیم صهیونیستی و یهودیان در خاورمیانه، قصد تجزیه منطقه و ایجاد توازن قوا در بین کشورهای مختلف و حتی ادیان اسلام، یهود و مسیحیت را داشته است.
دریافت صفحه با کد QR